Osmanlı askeri tarihçiliği sahası yeni kaynak, metot ve araştırmalarla gün geçtikçe gelişmekte ve zenginleşmektedir. Bu alanda askerî kurumlar, silah üretimi ve teknolojisi, kaleler, sefer ve savaş lojistiği, savaş stratejileri, ikmal, nefer temini, maaş tevzi vb. konular öne çıkmaktadır. Alandaki bu genişlemenin önünü açan önemli etkenlerden biri de sahadaki bulgularla arşivlerdeki belge, defter, harita, kroki ve benzeri koleksiyonların gün yüzüne çıkması ve işe koşulmasıdır.
Osmanlı Devleti’nin kuruluş çağından itibaren ‘kayıt tutan bir devlet’ olduğu bilinmektedir. Bu doğrultuda Devlet Arşivleri Başkanlığı Osmanlı Arşivinde çok çeşitli belge türleri ve defter serileri mevcuttur. Anılan malzeme günümüzde tarihçiler, kurumlar, teşkilatlar ve devletler açısından büyük öneme haizdir. Bahsi geçen arşivdeki defter koleksiyonlarından biri de kale mühimmat müfredat defterleridir. Söz konusu defterler askeri tarihçilik sahasında zengin içeriğe sahiptir. Arşivde belirli bir tür ve seri oluşturduğu düşünülen bu defterler, Osmanlı kaleleri ve kale teşkilatı ile harp mühimmatı ve malzemelerinin tespitinde birinci elden kaynaklar arasındadır. Aşağıda sunulan araştırma, kalelerde mevcut askerî malzemenin sayımı ve yazımıyla oluşturulmuş kale mühimmat müfredat defterlerini odağına almıştır. Araştırmanın amacı zikredilen defter türünü biçim ve muhteva yönleriyle tanıtmak, özelliklerini açıklamak, bilinirliğini artırmak, bunların teşkilat tarihi ve askerî tarihçilik sahasında taşıdığı önem ve değere dikkat çekmektir. Defter serisindeki bilgi içeriğinin daha anlaşılabilir kılınması için aynı konuyu içeren ve türdeş olan defterlerden beş adet örnek seçilmiş, tanıtım bu defterlerin incelenmesiyle somutlaştırılmıştır. Yeri geldikçe başka defterlerden de örnekler gösterilmiştir. Araştırmada konunun inşasına uygun olan doküman incelemesi yöntemi kullanılmış, defterlerin mahiyeti hakkında elde edilen veriler bir plan dahilinde sunulmaya çalışılmıştır.