Gebelik ve Tiroid Hastalıkları
Şu kitabın bölümü:
Karaman,
E.
(ed.)
2023.
Sağlık Bilimlerinde Güncel Araştırmalar-I.
Özet
Gebelikte tiroid hastalıkları erken tanı ve etkili tedavi açısından son derece önemli bir yer tutmaktadır. Tedavide oluşabilecek bir gecikme anne ve fetus üzerinde ciddi olumsuz etkilere neden olabilmektedir.
Gebelikte tiroid fonksiyonlarını değerlendirmek için ilk test olarak tiroid stimülan hormon (TSH) ve T4 düzeylerine bakılır. Hipotiroidi TSH düzeylerinin yüksek, T4 düzeylerinin ise düşük olduğu durumdur. Gebelerde yaklaşık %2.5 oranında görülür. Tedavi edilmediği takdirde hipotiroidi, ilerleyen dönemlerde nörolojik problemler ve gelişim geriliğinin sebebi olabilmektedir. Hipertiroidi, gebelerde % 0,1-0,4 oranında rastlanmaktadır. Gebelerdeki en sık nedeni %80-85 oranında görülen Graves hastalığıdır. Hipertiroidinin gebelerde Graves hastalığı dışındaki sebepleri fonksiyonel adenoma, tiroidit ve tirotoksikoz factitia (yüksek doz tiroksin hormon kullanımı) yer almaktadır. Hipertiroidili bir gebe etkili tedavi edilmediği durumda oluşabilecek riskler; abortus, pre-eklampsi, prematür doğum, bebeğin normal gelişiminde gerilik ve intrauterin fetal ölüm gibi sonuçlardır.
Gebelerde hipotiroidi tedavisinde kullanılan levotiroksin (LT4) en erken şekilde başlanmalıdır. Takip sürecinde ilaç tedavisi başladıktan sonra 6-8 hafta aralıklarla TSH ölçümü yapılması uygundur. Gebeliğin ilk trimestrında TSH 0,5- 2,5 mU/L aralığında; son iki trimestrda TSH 0,5- 3 mU/L düzeyinde tutulmalıdır.
Gebelikte hipertiroidi tedavisinde ilk seçilecek yöntem medikal tedavidir. Tedavide amaç; en düşük dozda antitiroid ilaç tedavisi ile serum sT4 düzeyini normal değerlerin üst sınırına yakın seviyede tutmaktır. Antitiroid ilaçlar arasında, yan etki oluşturma potansiyeline göre propiltiourasil ile tedavi tercih edilir. Propiltiourasil 100-150 mg/gün dozunda başlanabilir. Takipte kullanılacak serum sT4 düzeyi 4-6 haftalık izlemlerle kontrol edilmelidir.