Tüberküloz Tedavisinde İlaç Direnci ve Tedavi Rejiminde Umut Vadeden Yeni İlaçlar
Şu kitabın bölümü:
Karaman,
E.
(ed.)
2023.
Sağlık Bilimleri Alanında Uluslararası Araştırmalar-II.
Özet
Tüberküloz, son 2 yılda %14 artışla 2021 yılında tahminen 1,6 milyon insanın ölümüne yol açarak dünyanın önde gelen bulaşıcı hastalığı olmaya devam etmektedir. Son iki yıldaki TB ve çoklu ilaca dirençli (ÇİD-TB) vakalarının sayısındaki bu artış, COVID-19 pandemisinin tüberküloz üzerindeki derin etkisini de yansıtmaktadır. M. tuberculosis’de artan ilaç direnci insidansı, mevcut antibiyotiklerin etkinliğini azalttı ve bu hastalıkla mücadele çabalarını karmaşık hale getirdi. Günümüzde yalnızca yeni ilaçların geliştirilmesine değil aynı zamanda, tedavi başarısını artırmak ve antibiyotik direncinin daha fazla yayılmasını önlemek için optimize edilmiş ilaç kombinasyonlarının belirlenmesine de acilen ihtiyaç vardır. Son 10 yıl içerisinde MDR/XDR tadavisine eklenen üç yeni ilaç (bedaquilin, delamanid ve pretomanid) ve yeniden tasarlan iki yeni ilaç (linezolid ve klofazimin) hastaların tedavisi için umut ışığıdır. Ancak bu ilaçların kombinasyonları ve uygun dozları için çalışmalar devam etmektedir. Ayrıca toksisitesi düşük, etkili ve tamemen oral kullanımlı yeni ilaç hedefleri (GyrA/B, ATP sentaz, QcrB, DprE1, FadD32, Pks13 ve MmpL3) için hayvan deneyleri ile preklinik çalışmalar dünyanın bir çok ülkesinde yürütülmekte ve sonuçlar bilim dünyası ile paylaşılmaktadır.