Bir örgütlenme biçimi olan bürokrasinin geleneksel formları, antik dönemlerden itibaren farklı toplumsal yapılar içinde görülse de, bilimsel bir araştırma alanı olarak ön plana çıkması, büyük modern örgütlerin ortaya çıktığı XX. yüzyıla rastlamaktadır. Modern toplumun karmaşık yapısı ve sanayi devrimi ile gelişen büyük ölçekli örgütler, yönetim süreçlerini daha sistematik, rasyonel ve verimli hale getirme ihtiyacını doğurmuştur. Bu doğrultuda, bürokrasi teorileri, etkin yönetim modelleri oluşturma ve örgütlerin işleyişini optimize etme çabalarının bir ürünü olarak geliştirilmiştir. Bu bölümde öncelikle klasik yönetim ve örgüt teorileri çerçevesinde Max Weber tarafından ortaya konulan ideal tip bürokrasi modeli ele alınmıştır. Klasik kuramların katılığı, aşırı kurallara bağlılığı ve değişime direnç göstermesi gibi sorunlar neo-klasik bürokrasi teorilerinin gelişmesine zemin hazırlamıştır. Neo-klasik yaklaşımlar, bürokrasinin insan faktörünü ihmal ettiğini, katı kuralların verimliliği azaltabileceğini savunarak esneklik, insani ilişkiler ve örgüt kültürü gibi unsurları vurgulamıştır. Bunun yanı sıra, hızla değişen toplumsal, ekonomik ve teknolojik dinamikler karşısında yeni yönetim anlayışları gelişmiş ve çağdaş bürokrasi kuramları ortaya çıkmıştır. Günümüzde özellikle dijitalleşme ve yapay zekâ otomasyonunun bürokratik yapılar üzerindeki dönüştürücü etkileri dikkat çekmektedir. Kamu ve özel sektör örgütleri, teknolojik gelişmelerin yön verdiği yeni yönetim modellerine uyum sağlamak zorunda kalmaktadır. Son olarak, bürokrasiye yönelik eleştirel kuramlar, geleneksel ve modern bürokrasi anlayışlarının oluşturduğu sorunları eleştirel bir perspektifle değerlendirmiştir. Bu teoriler, bürokrasinin aşırı merkeziyetçiliği, birey üzerindeki denetim mekanizmaları ve verimliliği azaltan katı hiyerarşik yapılar gibi unsurların eleştirisi üzerine kuruludur.