
Kriz, Kurumsal Kalite ve Ekonomik Büyüme İlişkisi
İndir
Özet
Kurumları, iktisadi analizin merkezine yerleştiren kurumsal iktisat yaklaşımı, iktisadi büyüme ve ülkelerarası ekonomik performans farklılıkları olgusuna, iktisadi faktörlerden ziyade kurumsal faktörler açısından yaklaşmaktadır. Kurumsal faktörler, ekonomik performansı olumlu veya olumsuz etkileyebilmekte ve bu etkinin düzeyi kurumsal faktörlere göre farklılık arz edebilmektedir. Kurumsal faktörler özellikle 1990’lı yıllarla birlikte büyüme analizlerinde sıkça yer almaktadır.
Literatürde kurumsal kalite ve ekonomik büyüme ilişkisi konusunda uzlaşma olmasına rağmen, sık sık meydana gelen ekonomik krizler, ülkelerin kurumlarının yeniden dizaynı ile sonuçlanmıştır. Bu çalışmada krizlerin, kurumsal kalite aracılığıyla ülkelerin iktisadi büyümeleri üzerinde etkili olup olmadığı incelenmiştir. Mankiw, Romer ve Weil (MRW) büyüme modeli ve ekonometrik tahmin yöntemi olarak da panel veri analizi kullanılarak araştırılan çalışmada, Latin Amerika ülkelerinden Arjantin, Meksika ve Brezilya’nın, Asya ülkelerinden Tayland, Malezya, Filipinler, Endonezya ve Güney Kore’nin, son olarak da Türkiye’nin 1984-2010 dönemi verileriyle ampirik analizler yapılmıştır.
Kurumsal faktörlerin iktisadi büyüme üzerindeki etkilerinin araştırıldığı çalışmada, ekonomik kriz faktörü analize dâhil edilerek, yeni bir perspektif oluşturulmuştur. Bu çerçevede ekonomik krize maruz kalan Türkiye, Latin Amerika ve Asya ülkelerine yönelik ampirik bulgulara dayalı, kriz, kurumsal kalite ve büyüme ilişkisi araştırılmaya değer bulunmuştur. Yapılan tahminler neticesinde hukuk ve düzen, dinsel çatışmalar, politikada askeri müdahale düzeyi, demokratik katılım düzeyi, içsel ve dışsal çatışmalar değişkenlerinin iktisadi büyümeyi pozitif yönde etkileyen önemli kurumsal değişkenler olduğu sonucuna varılmıştır. Ayrıca kurumsal kalite göstergeleri krizin etkisi ile birlikte değerlendirildiğinde; iktisadi büyüme düzeyini pozitif yönde etkileyen kurumsal değişkenlerin; bürokratik kalite, sosyoekonomik koşullar, yatırım profili ve demokratik katılım olduğu tahmin edilmiştir. Sonuç olarak; krizler, kurumsal kalite düzeyini değiştirmektedir ve bu değişim iktisadi büyümeyi pozitif yönde etkilemektedir.