Kırım Savaşı Bağlamında Osmanlı İmparatorluğu’nun Kaderi: Thomas Carlyle ve Shall Turkey Live or Die? Eseri üzerine bir İnceleme
Şu kitabın bölümü:
Yılmaz,
E.
S.
(ed.)
2024.
Sosyal Bilimler Alanında Akademik Araştırma ve Değerlendirmeler-III.
Özet
Bu çalışma, 1853-1856 yılları arasında gerçekleşen Kırım Savaşı’nın Osmanlı İmparatorluğu üzerindeki etkisini ve Thomas Carlyle’ın az bilinen Shall Turkey Live or Die? adlı eseri çerçevesinde Osmanlı’nın kaderine dair tartışmaları ele almaktadır. Osmanlı İmparatorluğu’nun siyasi ve toplumsal dönüşümle krizlerin iç içe geçtiği bir dönemde gerçekleşen Kırım Savaşı, yalnızca Osmanlı’nın değil, Avrupa’nın genel jeopolitik yapısını ve uluslararası düzenini de derinden etkileyen bir dönüm noktası olmuştur. Savaş, Osmanlı’nın toprak bütünlüğünü muhafaza etme meselesini Avrupa’nın gündemine taşırken, Batı dünyasında imparatorluğun geleceği üzerine tartışmaların yoğunlaşmasına neden olmuştur.
Thomas Carlyle, bu eserinde yalnızca Osmanlı’nın siyasi varlığını sorgulamakla kalmamış, aynı zamanda Batı medeniyetinin Osmanlı’ya yönelik ahlaki ve siyasi bakış açılarını eleştirel bir gözle değerlendirmiştir. Carlyle, Batı’nın Osmanlı’ya yönelik müdahaleci ve çifte standartlı politikalarını eleştirirken, Osmanlı yönetiminin adalet ve dini hoşgörüye dayalı yapısını öne çıkarmıştır. Osmanlı’yı, yalnızca jeopolitik bir aktör değil, aynı zamanda Avrupa’nın siyasi ve diplomatik dengelerinde önemli bir unsur olarak konumlandırmıştır. Bu yaklaşımıyla Carlyle, dönemin yaygın Avrupa merkezli söylemlerine alternatif bir bakış açısı geliştirmiştir.
Carlyle’ın eseri, Kırım Savaşı bağlamında Osmanlı-Batı ilişkilerinin karmaşık yapısını anlamak için önemli bir kaynak niteliğindedir. Eleştirileri, Batı’nın müdahaleci tutumunu ve dönemin uluslararası ilişkilerindeki ahlaki zafiyetleri gözler önüne sererken, Osmanlı’nın Avrupa siyasetindeki yerini hem siyasi hem de ahlaki bir bağlamda yeniden düşünmeyi teşvik etmektedir. Eser, XIX. yüzyıl uluslararası ilişkilerinde yerleşik Batılı bakış açısına meydan okuyan ve Osmanlı’nın tarihsel rolünü daha geniş bir çerçevede ele alan kapsamlı bir değerlendirme sunmaktadır.
Kaynakça Gösterimi
Lisans
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
Yayın Tarihi
DOI
Kategoriler
Telif Hakkı (c) 2024 Emrah Sıtkı Yılmaz; Şahin Çaylı, Ebru Açık Turğuter, Ebrar Elveren, Selahattin Taylan, Salih Köseoğlu, Mehmet Yıldırım, Ayşe Yaşar Ümütlü, Turgay Toksoy, Özlem Balaban, Fazilet Nohut, Ahmet Küçük, Umut Turgut Yıldırım, Osman Ağır, Halil İbrahim Ada, Ezgi Tokdil, Erdoğan Keleş, Zeynep İskefiyeli, Fikrettin Yavuz, Berna İleri, Tuğba Konuk, Murat Nazlı, Bahar Moazami, Fatima Alwash, Mahmut Uçaktürk