Doğrudan Yabancı Yatırımlar ve Ticari Dışa Açıklık Halk Sağılığını İyileştiriyor Mu? ASEAN Ülkeleri ve Türkiye İçin Ampirik Bir Analiz
Şu kitabın bölümü:
Sevinç,
H.
(ed.)
2024.
Uluslararası İktisada Dayalı Güncel Araştırmalar ve Uygulamalar.
Özet
Ekonomik büyümenin arzu edilen şekilde gerçekleşmesi ülkelerin refah düzeyinin artışını beraber getirmesi beklenmektedir. Ancak ekonomik büyümenin gelir arttırıcı etkisi tüketimi arttırması yoluyla refaha katkı sağlarken, iktisadi faaliyetlerin insan sağlığı, toprak, hava ve su gibi çevre sağlığını da ne yönde etkilediği sürdürülebilir büyüme açısından önemli bir husustur. Buradan hareketle bu çalışmada doğrudan yabancı yatırımlar ve dış ticareti temsilen ticari dışa açıklığın halk sağlığı üzerindeki etkisi 2000-2022 dönemi ait veri seti ile ASEAN ülkeleri ve Türkiye için AMG katsayı tahmincisi ve Emirmahmutoğlu & Köse (2011) panel nedensellik testi ile incelenmiştir. Elde edilen bulgulara göre DYY’ler halk sağlığını negatif yönde etkilerken ticari dışa açıklık ve ekonomik büyüme için istatistiksel olarak anlamlı sonuç elde edilememiştir. Panel nedensellik testi ile ticari dışa açıklık ile halk sağlığı arasında çift yönlü; ekonomik büyümeden halk sağlığına doğru tek yönlü nedensellik elde edilirken DYY’ler için nedensellik ilişkisi elde edilememiştir. Özellikle gelişmekte olan ülkelerin dış ticaret ve iktisat politikalarının oluşturulurken halk sağlığıma yönelik etkileri göz ardı edilmemelidir.