ChatGPT Tabanlı Asitler ve Bazlar Öğretiminin Öğrencilerin Fen Bilimleri Motivasyonu ile Yapay Zekâ Algıları Üzerindeki Etkisi
Şu kitabın bölümü:
Erdemir,
B.
(ed.)
2024.
Güncel Eğitim Yönetimi Uygulamaları.
Özet
Eğitim, bireylerin bilgiye ulaşma ve öğrenme biçimlerinin sürekli değişim halinde olduğu dinamik bir alandır. Teknolojinin etkisiyle günümüzde bu değişimde yapay zekâ, öğrenme süreçlerini daha etkili, öğrenci merkezli ve kişiselleştirilebilir hale getirme potansiyeliyle öne çıkmaktadır. Ancak, yapay zekâ destekli öğretim yöntemlerine dair araştırmaların sınırlı olması, bu teknolojilerin eğitime entegrasyonu hakkında daha fazla bilgiye ihtiyaç duyulduğunu göstermektedir. Bu çalışma, 8. sınıf öğrencilerinin fen bilimleri dersinde "Asitler ve Bazlar" konusundaki yapay zekâ destekli öğretimin, motivasyonları ve yapay zekâ hakkındaki algıları üzerindeki etkisini incelemeyi hedeflemektedir. Araştırma, 2023-2024 eğitim-öğretim yılında kolay ulaşılabilir örnekleme yöntemiyle belirlenen 40 öğrenciyle gerçekleştirilmiştir. Çalışmada deneysel bir yöntem benimsenmiş ve ön test-son test kontrol gruplu bir tasarım uygulanmıştır. Nitel veriler, yapay zekâ kavramına yönelik metafor testi aracılığıyla toplanmış ve içerik analizi yöntemiyle değerlendirilmiştir. Nicel veriler ise Fen Bilimleri Motivasyon Ölçeği ile elde edilmiş ve SPSS 25 programı kullanılarak analiz edilmiştir. Nitel bulgular, sonucunda deney grubu öğrencilerinin yapay zekâ destekli öğretim sürecinin ardından “teknolojik/robotik” boyuta daha fazla vurgu yapmış ve özellikle ders sırasında kullanılan “ChatGPT” uygulamasını sıkça metaforik benzetimlerinde ifade etmiştir. Bu durum, öğrencilerin yapay zekâyı daha somut, sistematik ve işlevsel yönleriyle ilişkilendirdiğini göstermektedir. Ön testte soyut kavramlara (örneğin, “Market” ve “Su”) yapılan atıflar, son testte daha spesifik ve deneyimsel ifadelerle yer değiştirmiştir. Bu sonuç, yapay zekâ destekli öğretimin, öğrencilerin hem teknolojiyi anlama hem de bu teknolojiyi eğitim süreçlerinde kullanım amacına yönelik beceri geliştirebileceğini göstermektedir. Nicel bulgular, yapay zekâ destekli öğretim ile geleneksel yöntemler arasında motivasyon açısından anlamlı bir fark bulunmadığını (p > .05) göstermiştir. Ancak deney grubunun motivasyon puanlarının kontrol grubuna kıyasla daha yüksek olması, yapay zekâ destekli öğretimin motivasyon artırıcı etkisini işaret etmektedir. Bu çalışmanın, yapay zekâ destekli öğretim yöntemlerinin öğrenci algıları üzerindeki etkilerine ışık tutacağı düşünülmektedir.