İş Yaşamının Karakter Üzerine Etkileri: Sosyolojik Bir Yaklaşım
Şu kitabın bölümü:
Kırcı Çevik,
N.
(ed.)
2023.
Sosyal Bilimler Üzerine Araştırmalar - II.
Özet
Bu araştırma insan yaşamının büyük bir bölümünü kapsayan çalışma yaşamı, çalışma yaşamının geçirdiği dönüşümler ve bu dönüşümlerin karakter üzerindeki çok boyutlu etkilerini konu edinmektedir. İş/çalışma yaşamı merkezli değişimler yalnızca teknik, organizasyonel düzeyde gerçekleşen dönüşümler değildir, aynı zamanda insanın karakteri ve toplumsal yaşamı üzerinde de etki kapasitesine sahiptir. Bu bağlamda çalışmada, iş/çalışma yaşamının temel niteliklerinden hareketle iş/çalışma odaklı pratiklerin çalışanların kişilik yapıları üzerindeki yansımalarının sosyolojik bir analizi amaçlanmaktadır.
Bu tez çalışması, literatür taramasına dayalı kuramsal bir araştırma olarak ele alınmıştır. İş/çalışma yaşamında meydana gelen değişimler, işin/çalışmanın parçalara ayrılması, esnetilmesi gibi ortaya çıkan yeni çalışma usulleri, yalnızca çalışma hayatını dönüştürmemiş, muhatabı çalışan kesimleri de da ciddi bir biçimde etkilemektedir.Bu bakımdan çalışanların karakter yapılarıyaşanan dönüşümlerden paylarına düşeni fazlasıyla almaktadır, denilebilir. Bu çalışmada, işin/çalışmanın dönüşen yapısıyla birlikte insanların karakteri üzerindeki yansımalarının sosyolojik bağlamda açıklanması amaçlanmaktadır. İş/çalışma yaşamınınkarakter üzerine etkilerini incelerken toplumun gelişim serüveninde genelde ekonomik alanda özelde ise çalışma yaşamında meydana gelen değişimlerin tarihsel bir perspektiften değerlendirilmeye çalışılmaktadır. Günümüz iş/çalışma yaşamının esnek bir yapıya bürünmesiyle birlikte insanların iş/çalışmaya yönelik algılarında değişimler meydana gelmesi ve çalışma yaşamının öngörülebilir, uzun süreli yapısının yerini kısa süreli ve belirsizliklerin yoğun bir biçimde hissedildiği yapıya kavuşmasıdikkat çekicidir.Bu durum çalışanın sürekli yenilenen, değişen iş süreçlerine uyum sağlamasını gerektirmektedir. Tüm bunlar işin/çalışmanın bireyde kaygı ve yoğun endişe duygularının yaşanmasına neden olmaktadır. İş/çalışma, insanların karakterini olumsuz yönde etkilemekte geçmişte elde etmiş olduğu kazanımlarını değersizleştirmektedir. Günümüz koşullarında çalışanın toplumsal yaşamında, çalıştığı kurumda, aile yaşamında bağlılık sadakat gibi duygularının zayıfladığı, insanlar arası ilişkilerinde belirsizlikler yaşadığı söylenebilir. Sonuç olarak tüm bu durumlar çalışan üzerinde büyük tahribata yol açmakta ve bu durum çalışanın karakterini ciddi bir biçimde etkilemektedir.