Mükellef Tipolojilerinin Belirlenmesine Yönelik Bir Analiz
Şu kitabın bölümü: Gözen, S. & Sağdıç, E. N. (eds.) 2024. Türkiye’de Kamu Maliyesinde Seçme Konular.

Meltem Burcu Durmuş
Güner Tuncer
Kütahya Dumlupınar Üniversitesi

Özet

Vergi uyumu, beyannamenin verildiği tarihte uygulanan vergi kanunları, yönetmelikleri ve yargı kararları ile vergi yükümlülüğünün tam olarak beyan edilmesi ve beyannamenin ilgili yerlere eksiksiz ve zamanında verilmesi olarak ifade edilmektedir. Vergi uyumu veya uyumsuzluğu sonucunda dört tip vergi mükellefi oluşmaktadır. Bu tipolojiler; vergi kaçakçısı, sosyal vergi mükellefi, içten vergi yükümlüsü ve dürüst (gönüllü) vergi mükellefidir. Bu çalışmanın amacı, hangi vergi mükelleflerinin vergi uyumu veya uyumsuzluğu açısından kendilerini konumlandırdıklarını belirlemek ve bu durumu nasıl algıladıklarını keşfetmektir. Bu amacı gerçekleştirmek için çalışmada yöntem olarak nitel analiz uygulanmıştır. Nitel analizin birkaç alt yöntemi bulunmakta olup nitel araştırmalardan biri olan derinlemesine görüşme tekniği tercih edilmiştir. Derinlemesine görüşme tekniği Kocaeli ilinde ikamet eden 12 vergi mükellefine uygulanmıştır. Vergi uyumu veya uyumsuzluğu kavramıyla örtüşecek şekilde, çalışmaya katılan katılımcılar, beyana tabi geliri yalnızca gayrimenkul sermaye iradından ibaret olan mükelleflerden oluşmaktadır. Genel değerlendirme yapıldığında, vatandaşlık görevi bilinci, vergi adaletinin güçlü olması, vergi otoritesinin olumlu davranışları, ülke ekonomisindeki olumlu gelişmeler ve vatandaşların gelir düzeylerine ve mükelleflerin yaşam kalitesine yansıması, mükelleflerin dürüst (gönüllü) mükellef tipolojisinde yer almasını sağlayabileceği sonucuna varılmıştır.

Kaynakça Gösterimi

Durmuş, M. B. & Tuncer, G. (2024). Mükellef Tipolojilerinin Belirlenmesine Yönelik Bir Analiz. In: Gözen, S. & Sağdıç, E. N. (eds.), Türkiye’de Kamu Maliyesinde Seçme Konular. Özgür Yayınları. DOI: https://doi.org/10.58830/ozgur.pub532.c2190

Lisans

Yayın Tarihi

20 December 2024

DOI

Kategoriler