Yeşil Liderlik
Şu kitabın bölümü:
Durmuş,
G.
(ed.)
2024.
Liderlik Dinamikleri Üzerine Araştırmalar I.
Özet
Yeşil liderlik (Green Leader) kavramı son yıllarda önemli ölçüde popülerlik kazanmıştır. Küresel olarak nüfus artışı, kaynakların azalması ve beraberinde artan tüketim çevresel kirliliğe, ekolojik sorunlara ve iklim değişikliklerine neden olmaktadır (Kerse, Maden ve Tartan Selçuk, 2021). Toplumsal bir sorun olmaya başlayan bu konular, sürdürülebilirliklerini özellikle çevresel kaynaklarla sağlayan işletmeler için de sorun olmaya başlamıştır. Örgütler bu sorunlarla mücadele etmek için çeşitli stratejiler geliştirmekte ve önlemler almaktadır. Çevresel olumsuzlukları azaltmaya yönelik stratejiler geliştiren örgütler yeşil uygulamalar geliştirmek, çevresel atıkları azaltmak, enerji tasarrufuna katkı sağlamak ve en önemlisi sürdürülebilir sağlıklı bir çevrenin var olmasını sağlamak adına çeşitli hedefler belirlemekte ve bu hedeflere ulaşmak için çeşitli adımlar atmaktadır. Bu adımlardan biri de yeşil liderlerin örgütte var olmasını sağlamaktır.
Literatürde yeşil liderlik konusunda çeşitli tanımlamalar yapılmıştır. Örneğin yeşil liderliği bir liderin diğer örgüt üyelerini çevre dostu faaliyetlerde bulunma konusunda ikna etme ve onlara çevresel sürdürülebilirlik konusunda ilham verme kapasitesi olan kişi olarak tanımlamak mümkündür (Hu vd., 2022). Bir başka tanımda ise, liderlerin astlarını etkileme ve örgütün uzun vadede çevresel sürdürülebilirlik vizyonunu gerçekleştirmek için harekete geçirme yeteneği olan liderler şeklinde ifade edilmiştir (Gultom, 2022). Literatürde yaygın olarak örgütlerin sürdürülebilir hedeflere ulaşabilmesi için yeşil çevreyi teşvik eden liderlik stillerine vurgu yapılmakta, bu liderlik türünün örgütlerde çalışanlar üzerinde yeşil örgütsel vatandaşlık davranışları sergilemelerinde etkili olduğundan bahsedilmektedir. Yeşil liderlerin örgütlerde çevre dostu politikaları desteklediği ve çalışanlar ile lider arasında karşılıklı uyum ve iş birliği ortamı yarattığına birçok makalede değinilmiştir (Tong, Jabbour, Najam & Abbas, 2022; Kura, 2016). Ayrıca literatürde yeşil liderliği sürdürülebilirlik, inovasyon, insan kaynakları yönetimi ve yeşil yönetim politikaları gibi çeşitli yönlerden ele alan çalışmalarda mevcuttur (Oduncu, 2024; Awan vd., 2023; Acar, 2022; Kardoyo vd., 2020).
Bu bölümde lider kavramını genel hatlarıyla açıkladıktan sonra yeşil lider kavramı derinlemesine ele alınacak, bu konudaki farklı yaklaşımlar açıklanacaktır. Yeşil liderlerin özellikleri, sürdürülebilirlik açısından önemi gibi konulara da değinilerek bölüm tamamlanacaktır.