Petrol Fiyat Oynaklığı ve Makroekonomik Belirsizlik İlişkisi: Dinamik Panel Eşik Analizinden Kanıtlar
Şu kitabın bölümü: Ertürkmen, G. (ed.) 2024. Güncel Makro İktisat Uygulamaları.

Ahmet Tunç
Şırnak Üniversitesi
Hayriye Atik
Erciyes Üniversitesi

Özet

Bu çalışma, petrol fiyat oynaklığının makroekonomik belirsizlik üzerindeki eşik etkilerini incelemeyi amaçlamaktadır. Bu amaçla, 1999-2022 dönemine ait, 22 ülkeyi kapsayan dengeli bir panel veri seti kullanılarak yapılan analizde, dinamik panel eşik modeline dayalı bulgular, petrol fiyat oynaklığının makroekonomik belirsizlik üzerinde anlamlı ve belirgin bir eşik etkisine sahip olduğunu ortaya koymaktadır. Özellikle, petrol fiyat oynaklığının marjinal etkisinin, eşik seviyesinin altında ve üstünde önemli ölçüde farklılaştığı tespit edilmiştir. Çalışmanın dikkat çekici bir diğer bulgusu, ülkelerin enerji ithalatına bağımlılık düzeyinin bu eşik etkisini belirleyen temel faktörlerden biri olarak öne çıkmasıdır. Enerji ithalatına bağımlılığı düşük olan ülkelerde eşik seviyesinin altında bir petrol fiyat oynaklığı, makroekonomik belirsizlik üzerinde anlamlı bir etki yaratmazken, eşik seviyesinin üzerindeki oynaklık, makroekonomik belirsizliği kayda değer ölçüde artırmaktadır. Buna karşın, enerji ithalatına yüksek bağımlılığı olan ülkelerde, petrol fiyat oynaklığının hem eşik seviyesinin altında hem de üstünde makroekonomik belirsizlik üzerinde pozitif ve anlamlı bir etkiye sahip olduğu görülmektedir. Bulgular ayrıca, enerji ithalat bağımlılığı düzeyinden bağımsız olarak, reel faiz oranlarındaki artışların makroekonomik belirsizliği artırdığına, buna karşın kişi başına gelirdeki artışların belirsizliği azalttığına işaret etmektedir. Bu bulgular, makroekonomik belirsizlikle mücadelede düşük faiz politikalarının dikkatli bir şekilde değerlendirilmesi gerektiğini ve ekonomik büyümeyi destekleyen gelir artırıcı politikaların etkili bir araç olarak teşvik edilmesinin önemini ortaya koymaktadır.

Kaynakça Gösterimi

Tunç, A. & Atik, H. (2024). Petrol Fiyat Oynaklığı ve Makroekonomik Belirsizlik İlişkisi: Dinamik Panel Eşik Analizinden Kanıtlar. In: Ertürkmen, G. (ed.), Güncel Makro İktisat Uygulamaları. Özgür Yayınları. DOI: https://doi.org/10.58830/ozgur.pub495.c2069

Lisans

Yayın Tarihi

26 October 2024

DOI

Kategoriler