Saadet zincirleri kişilere yüksek getiri vaat eden bir tür finansal dolandırıcılık sistemidir. 20. yüzyılın başlarında iletişim imkanlarının kısıtlı olduğu dönemde ortaya çıkan bu sistemler, günümüz dijital dünyasında da yeni girişimlerle sıklıkla karşımıza çıkmaktadır. Saadet zincirlerinde kısa sürede yüksek kazanç vaat edilirken, gerçekte hiçbir ürün veya hizmet satılmamaktadır. Karmaşık bir organizasyon yapısı ile sistemin anlaşılması engellenmektedir. Zincire ilk katılanlara getiriler ödenerek sisteme güven sağlanmaktadır. Yeni yatırımcılar bulunduğu sürece sistem devam ederken, yatırımcı bulunamadığı gün zincir çökmektedir. 

Yapılan araştırmalara göre finansal okuryazarlığı düşük olan bireylerin bu zincirlere katılma eğilimi yüksektir. Aşırı özgüven ve açgözlülük hisleri ile riskleri göz ardı eden bireyler bu zincirlere inanmaktadır. Özellikle ekonomik güçlük yaşayan bireyler bu zincirlerin mağduru olmaktadır. Demografik özellikler açısından orta yaşlıların, orta düzey gelir seviyesinde olanların ve özellikle erkeklerin, bu zincirlere katılma eğilimin daha yüksek olduğu görülmektedir.

Charles Ponzi, 1920’de Amerika Birleşik Devletleri’nde kurduğu şirket üzerinden, tarihte bilinen en eski saadet zincirini yaratmış, sistemin kendi soyadı ile “Ponzi Şeması” olarak anılmasına sebep olmuştur. Yatırımcılardan küçük miktarlarda fon toplayan Ponzi, 45 günde %50, 90 günde %100 gibi yüksek getiriler vaat etmiştir. Sekiz ay gibi kısa bir sürede çok fazla yatırımcıya ulaşan Ponzi, bugünkü değeri 220 milyon dolara ulaşan dolandırıcılıktan sorumlu tutulmuş ve on dört yıl hapisle cezalandırılmıştır.

Finansal dolandırıcılıkların artması, finansal aktörlere ve finansal araçlara olan toplumsal güveni yıkmakta, finansal mekanizma işleyişine zarar vermektedir. Zincir kurucularının bu dolandırıcılık girişimlerinde bulunmaması için düzenleyici ve kanun koyuculara görev düşmektedir. Saadet zincirlerine katılımların engellemesi için bireylerin finansal okur yazarlık düzeylerinin arttırılması önerilmektedir.