Deprem Dirençli Kentler İçin “Kentsel Deprem Süzgeç Modeli (KDSM)”
Şu kitabın bölümü:
Tün,
M.
(ed.)
2024.
Tehlikeler ve Afet Dirençli Kentler II.
Özet
Gelişmiş ülkelere baktığımızda kentlerinin de geliştiğini görüyoruz. Demek ki kentlerin gelişmişlik ve direnç düzeyleri ne kadar iyi ise ülkelerin de gelişmişlikleri ve dirençlilikleri artmaktadır. Kentlerin dirençli olarak nitelendirilmesi için belli kent dinamiklerinin doğru bir şekilde yerine getirilerek güvenlik, yönetim, eğitim, sağlık, adalet, sosyo-ekonomik, iletişim vb alanlarının başarıyla uygulanması gerekmektedir. Güvenlik en önemli dinamikler arasında gelmektedir. Güvenlik denilince akla birçok faktör gelse de bu çalışmada kentlerin deprem tehlikesine karşı güvenliliğinden bahsedilecektir. Ülkemizde depremler hemen her kenti etkileyebilecek seviyelerde can ve ekonomik kayıplara neden olmaktadır. Bu yüzden deprem tehlikesine karşı dirençli kentlerin artırılması ve sürdürülebilirliği önemlidir. Bu çalışmada temel düzeyde yeni bir model “Kentsel Deprem Süzgeç Modeli (KDSM)” önerilmiştir. KDSM’de sekiz alt süzgeç modeli yer almaktadır. Bunlar; bina süzgeç modeli, belediye süzgeç modeli, zemin süzgeç modeli, altyapı süzgeç modeli, eğitim süzgeç modeli, halk süzgeç modeli, demografik süzgeç modeli ve dijital süzgeç modelidir. Bu sekiz model için tanım ve puan parametreleri belirlenerek her modelin ağırlığı puan olarak hesaplanmıştır. Tüm alt süzgeç modellerin puanlaması KDSM puanını vermektedir. KDSM puan aralıkları kent için belirlenen puana göre kent dirençsiz, az dirençli, orta dirençli ve çok dirençli olarak çıkmaktadır. Kent için ortaya çıkan direnç seviyesi ilgili kentin nasıl bir reaksiyon göstermesi ile ilgili temel açıklamalar yapılmıştır. Çalışma temel bir yaklaşım ile kentsel deprem dirençliliğini ele almaktadır. Fakat çalışmaya farklı kent dinamikleri katılarak ve farklı afet türleri içinde genişletilerek yazılımsal bir boyut da kazandırılabilir.