Hukuk Devleti’nin bir neticesi olarak yasal düzenlemeler çerçevesinde tesis edilen dava hakkı, hakkın korunması yönünde tarafların özgürce tasarrufta bulunması olup hukuk sisteminin sağladığı bir imkandır. Bu olanak tarafların yasaların elverdiği ölçüde farklı biçimlerde kullanılmasıyla işlerlik kazanmaktadır. Dava aşamasına gelmiş bir uyuşmazlığın sonuçlandırılması yalnızca mahkeme kararı ile gerçekleşmemekte, tarafların “taraf işlemleri” olarak nitelenen feragat ve kabul kurumlarının usul hükümlerine uymak şartı ile talep edilmesi halinde nihayete ermektedir. Dava konusundan kısmen ya da tamamen vazgeçmek anlamına gelen da­vadan feragat ve davayı kabul, yargılama hukukunun temel kurumları arasında yer almaktadır. Vergi yargısısın da dahil olduğu İYUK’nda davayı sona erdiren taraf işlemlerinin yargılama sürecinde davaya etkisi hayli önemlidir. Ayrıca idari yargının kendisine has nitelikleri dikkate alındığında, bu kurumların özel hukuk kapsamında hüküm ifade eden HMK düzenlemelerinin idari yargılamaya tatbiki aşamasında özenli davranılması gerekmektedir. Zira HMK özel hukuka ilişkin hakların gerçekleşmesine yönelik düzenlemeler içermektedir. Medeni usul hukukunun ödevi özel hukuka yönelik uyuşmazlıkların yargı organları önünde çözümü için gerekli yargılama kurallarının tatbikidir. Özgün niteliklere haiz idari yargılama usulü de bu çerçevede diğer yargılama usullerinden farklılıklar arz etmektedir. İdari yargılama usulünün uygulandığı vergi ile ilgili uyuşmazlıkların da dahil olduğu sorunların çözümünde, idari yargı mercileri tarafından kamu yararı ölçütü esas alınmaktadır. Buna mukabil “medeni yargılama usulünün uygulandığı özel hukuk uyuşmazlıklarının çözümünde görevli yargı mercileri tarafından kamu yararı ölçütünün göz önüne alınmaması”, özel hukuk mantığı ve sübjektif hak kavramının esas alınması bu çerçevedeki temel farklılıkların başında gelmektedir. Bu ve benzeri sebepler dolayısıyla davadan feragat ve davayı kabul kurumları, yargılama sürecinde yorumlanırken İYUK’nun 31. maddesine binaen yaptığı atıf gereği yargılama aşamasında üzerinde hassasiyetle durulması gereken müesseselerdir. Bu minvalde çalışmamızda, öncelikle yargılamayı sona erdiren taraf işlemlerinden feragat ve kabul kurumlarının HMK kapsamındaki hukuki nitelikleri ortaya konacaktır. Çalışmanın müteakip bölümünde, ilgili kurumların idari yargı kapsamında yer alan vergisel uyuşmazlıklardan doğan davalara yansımasına yönelik değerlendirmeler yapılması amaçlanmıştır.