Asean-T Ülkelerinde Havayolu Firmalarının Finansal Performansının Critic Tabanlı Mabac Yöntemi ile Analizi
Şu kitabın bölümü:
Kılıç,
E.
(ed.)
2023.
Para ve Sermaye Piyasalarında Teorik ve Ampirik Çalışmalar.
Özet
Çalışmada ASEAN ülkelerinde faaliyet gösteren bayrak taşıyıcı havayolu firmaları ile Türkiye’nin bayrak taşıyıcı havayolu firması Türk Hava Yolları’nın finansal performansları çeşitli finansal oranlar kullanılarak analiz edilmiştir. Analizde yıllara göre havayolu firmalarının performanslarında meydana gelen değişimler gözlenerek sektörde faaliyet gösteren firmaların ulusal veya uluslararası olaylara duyarlılıkları da ortaya çıkarılmıştır. Analiz çok kriterli karar verme yöntemleri kullanılarak yapılmıştır. Kriter ağırlıklandırmaları için CRITIC alternatiflerin performanslarının değerlendirilmesi için ise MABAC yöntemi kullanılmıştır.
CRITIC sonuçlarına göre seçilen kriterler arasında kısa vadeli yabancı kaynakların toplam kaynaklara oranı, maddi duran varlıkların devir hızı, toplam yabancı kaynakların özkaynaklara oranı ve doluluk oranı kriterleri farklı dönemlerde en yüksek ağırlığa sahip kriterler olmuştur.
MABAC yöntemi sonucunda elde edilen bulgulara göre Singapore Airlines ilk iki dönemde, 2018 döneminde Türk Hava Yolları, 2019 döneminde Cebu Airlines, pandemi ilan edilen 2020 yılında Air Asia ve son dönemde Thai Airways en yüksek performansı göstermiştir. Firma skorlarından elde edilen bilgilere göre pandemi döneminde tüm firmaların performans skorlarında düşüş meydana gelmiştir. Pandeminin büyük firmaları yüksek sabit giderlere sahip olmaları dolayısıyla daha yüksek düzeyde etkilediği sonucuna ulaşılmıştır.