IV. Mustafa İle Yeniçeriler Arasında İmzalanan Hüccet-İ Şeriyye’nin Yeni Nüshaları
Şu kitabın bölümü:
Tansü,
Y.
E.
(ed.)
2023.
Tarih Alanında Seçme Yazılar-VI.
Özet
a
Osmanlı İmparatorluğu’nun içinde bulunduğu problemlere çare bulmak amacıyla XVIII. yüzyılda bazı girişimler başlatılmış; ama beklenen iyileşme gerçekleşmemişti. Bu yüzyılın sonunda tahta çıkan III. Selim, başta askerî alanda olmak üzere, bir dizi reformu hayata geçirmek için, kısaca “Nizâm-ı Cedîd” olarak adlandırılan; ancak daha önce pek denenmemiş bazı düzenlemeler yapmıştı. Ancak bu “yeni düzen”e gösterilen tepki sonucu III. Selim tahttan indirilmiş ve yerine IV. Mustafa tahta geçirilmişti. IV. Mustafa tahta geçtikten sonra, III. Selim’e ve reformlarına isyan edip kendisini tahta çıkaran kişilerle, isyanlarından ötürü affedildiklerini belirten bir sözleşme yapmıştı. Bu sözleşmenin bir nüshası daha önce yayımlanmıştı. Bu çalışmada bu sözleşmenin arşivlerimizde bulunan ve daha önce kullanılmayan iki farklı nüshası yayımlanacaktır. Ayrıca nüshalardan birinin sonuna eklenen ve tarihimizde “Alemdar Vakası” olarak geçen ve IV. Mustafa’yı tahttan indirip yerine II. Mahmud’u tahta geçirdikten sonra iktidarı eline alan Alemdar Mustafa Paşa’nın yeniçerilerle mücadelesi ve ölümü ile İstanbul’daki isyan iklimini anlatan bölüm de değerlendirilecektir.