Oligopol Piyasasında Firma Davranışları: Çimento Sektörünün Analizi
Şu kitabın bölümü: Akça, H. & Ata, A. Y. & Yurdadoğ, V. (eds.) 2023. Teoriden Pratiğe Ekonomi Politikaları ve Dönüşümü II.

Gülçin Gürel Günal
Ege Üniversitesi

Özet

Oligopol piyasası, az sayıda büyük ölçekli firmanın homojen veya farklılaştırılmış mal veya hizmet ürettiği bir piyasa yapısına sahiptir. Az sayıda firmanın varlığı da oligopol piyasasındaki firmalar arası karşılıklı bağlılığın yüksek olmasına neden olmaktadır. Bir diğer ifadeyle, fiyat ve fiyat dışı çeşitli firma davranışlarının görüldüğü bu tür piyasalarda her bir firmanın aldığı karar diğer firmaları da etkilemektedir. Bu nedenle firmalar, piyasadaki tüm firmaların davranışlarını takip etmekte ve diğer firmaların kararına göre kendi tepki kararını ortaya koymaktadır. Diğer taraftan, firmalar bazen de kar maksimizasyonu için birbirlerine tepki davranışı oluşturmak yerine ortak hareket etmeye karar vermektedir. Ortak hareket ise açık ve örtük anlaşmalar olmak üzere iki tür olarak yaşanabilmektedir. Bu çalışmada da firmalar arası anlaşmalardan biri olan gizli anlaşmanın tespitine yönelik olarak, çimento sektöründe faaliyet gösteren firmaların davranışları analiz edilmektedir. Bu kapsamda, 2002-2021 yılları arasında 500 büyük sanayi kuruluşu içerisinde bulunan 10 büyük ölçekli çimento firması dikkate alınmaktadır. Bu firmaların, üretim kararları özelinde gizli anlaşma yapmış olma ihtimalleri değerlendirilmektedir. Bu amaçla da öncelikle CRn ve HHI yöntemleriyle çimento sektörünün yoğunlaşma düzeyi tespit edilmektedir. Ardından ise iki aşamalı tahminleme ile firmaların, diğer firmaların üretim kararlarına karşı nasıl tepki verdiği görülmektedir. Sonuçlar çimento sektöründe yoğunlaşmanın olmadığını ve firmaların üretim kararlarında birbirlerini takip etmediğini ortaya koymaktadır. Bu sonuçlar, çimento sektöründe faaliyet gösteren firmalar arasında herhangi bir gizli anlaşmanın yapılmadığı yönünde bilgi sunmaktadır.

Kaynakça Gösterimi

Gürel Günal, G. (2023). Oligopol Piyasasında Firma Davranışları: Çimento Sektörünün Analizi. In: Akça, H. & Ata, A. Y. & Yurdadoğ, V. (eds.), Teoriden Pratiğe Ekonomi Politikaları ve Dönüşümü II. Özgür Yayınları. DOI: https://doi.org/10.58830/ozgur.pub294.c1276

Lisans

Creative Commons License

Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.

Yayın Tarihi

21 October 2023

DOI

Kategoriler