Türkiye’de Yenilenebilir Enerji Yatırımlarının Etkinlik Analizi
Şu kitabın bölümü:
Akça,
H.
&
Ata,
A.
Y.
&
Yurdadoğ,
V.
(eds.)
2023.
Teoriden Pratiğe Ekonomi Politikaları ve Dönüşümü I.
Özet
Fosil yakıtların azalmasıyla birlikte hızla artan petrol fiyatlarına ve fosil yakıtların çevre ve iklim üzerindeki olumsuz etkilerine karşı bir alternatif olan yenilenebilir enerji, çevre dostu olması ve sürdürülebilirliği yönüyle enerji sektöründe dikkatleri çokça üzerine çekmektedir. Devletlerin yenilenebilir enerji yatırımlarını artırması yoluyla belirlenen makroekonomi planlarına ulaşmanın kolaylaşacağı düşüncesi, yenilenebilir enerji yatırımlarının verimliliğini araştırma konusunu ön plana çıkarmıştır. Yenilenebilir enerji kaynaklarının farklı çeşitlerde olması enerjide verimliliğin belirlenmesini, öncelikle kaynak türüne göre gerekli kılmaktadır. Üretimde etkin olan kaynak türünün belirlenmesi hangi kaynağa yönelik ön plana çıkarılacak teknoloji yatırımlarının da belirleyicisi olmaktadır. Bu çalışmanın amacı Türkiye’de beş farklı yenilenebilir enerji kaynağının (jeotermal enerji, hidroelektrik enerji-HES, rüzgâr enerjisi-RES, biyokütle enerjisi ve güneş enerjisi-GES) yatırım verimliliğinin kamu teknoloji yatırımı ve yenilenebilir enerji kaynakları politika hedefleri doğrultusunda Veri Zarflama Analizi (VZA) ile etkinliğini değerlendirmektir. Hem sabit getiri varsayımı altında çıktı odaklı (CCR-O) ve hem de değişken getiri varsayımı altında (BCC-O) modeline göre Türkiye’de yatırım verimliliğinde en etkin yenilenebilir enerji kaynağı jeotermal enerji olarak ölçülmüştür. CCR-O’da jeotermalden sonra etkin olan kaynaklar HES ve GES, BCC-O’da ise HES ve RES olarak belirlenmiştir. CCR-O modelinde biyokütle ve RES, BCC-O’da ise yalnızca biyokütle enerjisi yatırım verimliliğinde etkinsiz olarak saptanmıştır. Ölçek türüne göre ise RES üretiminin azalan ölçekte gerçekleştiği tespit edilmiştir.