Kentlerde Su Krizi ve Mekânsal Planlama
Şu kitabın bölümü:
Tekin,
Ö.
F.
(ed.)
2023.
Kent ve Kriz.
Özet
“Su” dünya üzerindeki tüm canlı varlıklar için yaşamın birincil gereksinimidir. Gezegenimizin dörtte üçü sularla kaplı olsa dahi insanların kullanabileceği tatlı su miktarı ise toplam su miktarının sadece %0,0002’si kadardır. Küresel ısınma ve iklim değişikliği sebebiyle yağış rejimleri değişmekte, dünyanın kimi bölgeleri kuraklık kimi bölgeleri ise taşkın ve sellerle mücadele etmektedir. Nüfus artışı, kentleşme ve beşeri faaliyetler sahip olduğumuz kullanılabilir tatlı su kaynakları üzerindeki talep baskısını artırırken, mevcut su kaynakları ise kirletici unsurlar sebebiyle kullanılamaz hale gelmektedir. Su krizleri her geçen gün insanlığı ve diğer çevresel bileşenleri daha fazla tehdit eder hale gelmektedir. Bilim ve teknolojide ilerleyen insanoğlu bir zamanlar kurduğu her yerleşime su götürebilir becerideyken artık günümüz dünyasında götürülebilecek bir su kaynağının kalıp kalmadığı tartışılmaya başlanmıştır. Bu tartışmalar neticesinde ortaya çıkan yegane çözüm ise suyun kendi havzasında yönetilmesi ve yerleşimlerin mevcut su kaynaklarının sürdürülebilirlikleri kapsamında şekillenmesi yönündedir. Bilimsel araştırmalar arazi kullanımının su kaynakları ve su tüketimi üzerindeki etkilerini gösterirken kent planlama süreçlerinde su odaklı çalışmalar önem kazanmaya başlamıştır. Bu çalışmada dünyada ve ülkemizde önemli bir sorun haline gelmeye başlayan su krizi ve kuraklık sürecine karşın kent planlama çalışmalarıyla alınabilecek önlemler sıralanmıştır. Kenti oluşturan konut, sanayi, ulaşım ağları, yeşil alanlar gibi kentsel fonksiyonların tasarımında dikkat edilmesi gereken hususlar sıralanırken, üst ölçeklerden alt ölçeklere doğru su kaynaklarına duyarlı planlama süreçleri hakkında öneriler getirilmiştir. Çalışma kapsamında su duyarlı planlama çalışmalarına yönelik bilimsel araştırmalar temel alınmış, planlama ölçeğinde ise ülke ve bölge ölçeğinden mahalle ölçeğine kadar uzanan su duyarlı bir planlama süreci tariflenmiştir.