Simmel’in Çatışma Düşüncesinden, Gündelik Yaşamdan, Tiyatro ve Sinemadaki Çatışan Karaktere: Joker
Şu kitabın bölümü:
Göngen,
M.
A.
(ed.)
2023.
Dijital Medya Çalışmaları.
Özet
Simmel sosyoloji disiplininin önemli düşünürlerinden biridir ve özellikle mikro alanda yaptığı çalışmalar önemlidir. Simmel kent yaşamına odaklanırken, insanların kent yaşamında nasıl ilişki kurduklarına da odaklanır. İnsanların bir kişiyken, iki kişiyken, üç kişiyken davranışlarının nasıl değiştiğine dair fikirlere sahiptir. Bu fikirler günümüzde de farklı düşünürlerce doğrulanmaktadır.
Ayrıca bu çalışmada konu edinilen çatışma kavramı da Simmel’in çalıştığı konulardandır. Simmel çatışmaya kültür üstünden ve daha doğrusu nesnel kültür ve öznel kültür üstünden bakar. Bu sosyolojinin temel dikotomilerinden olan nesne özne ayrımıyla örtüşmektedir.
Bu konunun seçilme nedeni “çatışma” kavramının gündelik yaşamda, sinema ve tiyatrodaki farklı yansımalarıdır. Simmel çatışmanın kültürün trajedisine neden olduğunu ve bireysel zihnin yıprandığını öne sürerken, iletişim bilimlerinde hem olumlu hem olumsuz etkisinden söz etmek mümkündür.
Gündelik yaşamda ve iletişimde çoğunlukla çatışmanın yıpratıcı yanı öne çıkarken tiyatroda çatışma bir dramatik yapıyı sağlamlaştırmaya yaramaktadır. Sinema ise çatışma ile insanın duygularını harekete geçirip bazen insan algısını açar bazen de yapıbozuma uğratır.
Çatışmasız yaşam -sıkıcı görünse de- insanda hoş bir etki yaratabilir ancak çatışmasız tiyatro ve sinema -hangi tarzda ve hangi dönemin ürünü olursa olsun- düşünülemez.
Sinema Tarihi’nin önemli çatışmacı karakterlerinden biri hem kendi dünyasındaki iç çatışmayla hem de adeta dünyaya meydan okuyan, savaş açan yapısıyla Joker karakteridir. Bir anti- kahraman sayılmasına karşın seyircinin rahatlıkla özdeşleşebileceği bir karakterdir ve dünyada çeşitli aktörler tarafından canlandırılmış, hepsi de ses getirmişlerdir. Bunda şüphesiz çatışmayla beslenen bir karakter olmasının anti- kahraman olmasının etkisi büyüktür. Ayrıca modern sonrası sanat ve sinema kaybedenlere, ezilenlere, küçük insanlara daha çok odaklanmaktadır. Çalışma, Simmel, Lefebvre, Horkheimer gibi düşünürlerin söylediklerinden, tiyatroya ve sinemaya giden bir yol takip edecektir.