Vergi denetimlerinin uygulanmasının temel nedenlerinden biri kayıtdışı ekonominin varlığıdır. Günümüzde az gelişmiş, gelişmekte olan ve gelişmiş tüm ülkelerde az ya da çok kayıtdışı ekonomi görülmektedir. Bu nedenle kayıtdışı ekonominin önlenmesi tüm ülkelerin temel amaçlarında biridir. Kayıtdışı ekonomi pek çok alanda karşımıza çıkan bir sorundur ki bu alanlardan birisi de vergisel olmasıdır. Kayıtdışı ekonominin vergiselliği yasal veya yasal olmayan faaliyetlerin tespit edilememesi ya da tespit yapıldıktan sonra faaliyetlerin gerekli düzeyde vergilendirilememesidir. Bu aşamada vergi denetimleri önemli hale gelmektedir. Özellikle vergiyi doğuran olaya neden olan faaliyetlerin yeterli vergilendirilmesi, vergi denetimleri sonucunda uygulanan cezaların caydırıcı olması etkin vergi denetim sisteminin sağlanmasında önemlidir. Vergi denetimlerinin etkin işlememesi durumunda bazı mükellefler çeşitli yöntemleri kullanarak kayıtdışı faaliyetlere yönelmektedir. Bu durum vergisini tam ve eksiksiz olarak ödeyen dürüst mükelleflerin adalet duygusunu zedeleyerek vergiye gönüllü uyumlarını azaltarak kayıtdışı ekonomik faaliyetlere özendirmektedir. Bu çalışmada şeffaflığın sağlanması ve kayıtdışılığın önlenmesinde vergi denetiminin rolü değerlendirilmiştir. Kayıtdışı ekonominin önlenebilmesi için öncelikle etkin vergi denetim sisteminin sağlanması gerekmektedir. Bu yolla hem kayıtdışı ekonomi önlenebilecek hem de şeffaflık sağlanabilecektir.