Etkili Bir Okuyucu Olmanın Yolu: Akıcı Okumayı Keşfetmek
Şu kitabın bölümü:
Baltacı,
Ö.
(ed.)
2023.
Eğitimde Güncel Araştırmalar- I.
Özet
Bebeklik döneminde temelleri atılan okuma becerisini hayatımızın her aşamasında kullanmaktayız. Bu beceri sadece akademik beceriler için değil günlük yaşantımızı sürdürmek için önemli bir role sahiptir. Okumanın öğrenilmesi ve geliştirilmesinde çeşitli unsurlar söz konusudur. Bu unsurlar sayesinde yazılı materyalleri seslendirmenin ötesine geçilerek anlamlar oluşturmaya ve hayat dair bakış açıları geliştirilebilmektedir. Günümüz eğitim anlayışındaki okuryazarlık becerilerinde de bu gelişim beklenmektedir. Okumanın geliştirilmesinde söz konusu unsurlardan birisi de akıcı okumadır. Bu kavram zaman zaman hızlı okuma ile karıştırılıyor olsa da ilkokul okuma eğitiminde sıklıkla geçmektedir. Söz konusu kavramın önemi doğru bir şekilde açıklanmalı ve ilkokulda nasıl yararlanılacağı örneklendirilmelidir. İlkokul Türkçe programında da yer almasından dolayı bu becerinin sınıf öğretmenleri tarafından doğru bir şekilde kavranmalı ve geliştirilmelidir. Bu çalışmada da okuma eğitiminde akıcı okumanın önemi vurgulanmış ve akıcı okuma kavramı detaylı olarak incelenmiştir. Alanyazın incelemesine dayalı bu çalışmada, öncelikle okumanın çok boyutlu bir süreç olduğu ve çeşitli bileşenlerden oluştuğu tespit edilmiştir. Akıcı okumanın, okuduğunu anlamayı doğrudan etkileyen kritik bir okuma bileşeni olduğu sonucuna varılmıştır. Akıcı okumanın, doğru okuma, okuma hızı ve prozodi alt bileşenlerinden oluştuğu belirlenerek bu bileşenler tek tek açıklanmıştır. Ayrıca akıcı okumanın, kelime tanıma ve anlama arasında köprü görevi gördüğü saptanmıştır. Akıcı okuma ve okuduğunu anlamanın ölçülmesine ilişkin farklı değerlendirme teknikleri irdelenmiştir. Daha sonrasında akıcı okumayı geliştirici çeşitli yöntemler/stratejiler sentezlenmiş ve örneklendirilmiştir. Sonuç olarak, akıcı okumanın öğrencilerin okuma ve öğrenme becerilerini geliştirmede kritik bir öneme sahip olduğu vurgulanmıştır. Bu sonuç, akıcı okuma eğitiminin 21. yüzyıl becerilerini desteklediğinin ve bu nedenle önemini koruduğunun kanıtıdır. Akıcı okuma stratejilerinin öğrencilerin bireysel farklılıkları gözetilerek uygulanması gerektiği savunulmuştur.