Türkiye’de Bankacılık Sektörü Kredileri ile Enflasyon İlişkisinin İncelenmesi
Şu kitabın bölümü:
Yürük,
M.
F.
&
Buğan,
M.
F.
(eds.)
2023.
Finansal Piyasaların Evrimi III.
Özet
Banka kredilerinin tahsis sürecinin etkin ve verimli olabilmesi, iyi işleyen bir finansal kesimin varlığına ayrıca makroekonomik istikrara bağlıdır. Aksi taktirde, ekonomik olarak ortaya çıkan olumsuzlukların finans kesimini doğrudan veya dolaylı yollardan etkilemesi mümkün hale gelmektedir. Özellikle finansal gelişimini hünüz tamamlayamamış gelişmekte olan ülkelerin bu makroekonomik olumsuzluklardan daha fazla etkilenmesi güçlü bir ihtimaldir. Teknoloji ve altyapıya yapılan yetersiz yatırımlar, bireysel ve kurumsal açıdan banka kredilerine bağımlılık, yüksek bütçe ve cari açıklar dolayısıyla döviz kurları, enflayon ve faiz oranlarında süregelen artışlar gelişmekte olan ülkelerdeki başlıca makroekonomik problemlerdir. Bunlar da ekonomik istikrarın önündeki önemli engellerdir. Özellikle enflasyon, öngörülebilirliği ortadan kaldıran ve ekonomik süreci belirsizliğe mahkum eden başlıca bir istikrarsızlık unsurudur. Bu nedenle finans kesiminin reel ekonomik aktivite ile olan ilişkisini olumsuz etkilemektedir. Nitekim, enflasyonun banka kredileri üzerindeki etkisi literatürde tartışılmaya devam eden konular arasındadır. Konu bağlamında Türkiye'de de uzun yıllar kronik hale gelen enflasyonun banka kredileri ile olan ilişkisi merak uyandırmış ve çeşitli araştırmalar yapılmıştır. Yapılan bu çalışmanın amacı da Türkiye'de 2014-2023 yılları arası çeyreklik verilerden oluşan banka kredileri ile enflasyon oranı arasındaki uzun dönem ve nedensellik ilişkisini incelemektir. Johansen eşbütünleşme analizine göre bu değişler arasında uzun dönemli bir ilişkinin ayrıca Granger nedensellik analizine göre ise enflasyon oranından banka kredilerine doğru tek yönlü nedenselliğin varlığı tespit edilmiştir. Türkiye'de yaşanan makroekonomik olumsuzlukların başında geldiği bilinen enflasyonun beklenildiği gibi bankaların kredi verme sürecini uzun vadede etkilediği anlaşılmaktadır. Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelerde finans kesiminin büyük çoğunluğunu kapsayan bankaların önemi yadsınamaz bir gerçekliktir. Banka kredilerinin akışkanlığı, enflasyon gibi ekonomik istikrarsızlıkların ortadan kaldırılmasına bağlıdır. Bu doğrultuda üzerinde durulması gereken, enflasyonla mücadelenin güçlü bir şekilde devam edilmesidir.