Türkiye’nin Fındık İhracat Yapısı ve Yaşanan Gelişmeler
Şu kitabın bölümü: Alpağut, S. (ed.) 2023. Ekonomi ve Finans Çalışmaları.

Şeref Kabaoğlu
Türkiye Cumhuriyeti Tarım ve Orman Bakanlığı
Mehmet Bozoğlu
Ondokuz Mayıs Üniversitesi

Özet

Fındık dünyada en yaygın yetiştiriciliği yapılan ikinci sert kabuklu meyvedir. Ağırlıklı olarak çikolata sanayi ve pastacılıkta kullanılmasına karşın, kuruyemiş olarak ta tüketilmektedir. Türkiye, dünya fındık üretiminin yaklaşık 2/3’ünü üretmekte olup, diğer başlıca ülkeler sırasıyla İtalya, Azerbaycan, Amerika Birleşik Devletleri, Şili ve Gürcistan’dır. Dünya fındık ihracat gelirinin 3/5’ini elde eden Türkiye üretimde olduğu gibi ihracatta da açık ara öndedir. Bu çalışmanın amacı, dünya fındık dış ticaretinde Türkiye’nin yeri ve Türkiye’nin fındık ihracatının yapısı ve yaşanan gelişmelerin ortaya konulmasıdır. Araştırmanın temel materyali olan ikincil veriler, resmi kurumların internet sitelerinden ve veri tabanlarından elde edilmiştir. Dünya fındık dış ticareti ve Türkiye’nin fındık ihracat yapısı ve 2012 yılından itibaren meyaşanan gelişmeler tablolar, şekiller ve oranlar yardımıyla ortaya konulmuştur. Fındığın yaklaşık onikibin yıldır üreticiliği ve altı yüzyıldır da uluslararası ticareti yapılmaktadır. Dünya fındık üretimi yaklaşık olarak 1 milyon ton olup, %64,5’i Türkiye’den sağlanmaktadır. Buna karşın, Türkiye’de fındık verimliliği düşüktür. Türkiye 2012-2021 dönemi ortalama fındık ihracatı iç fındık cinsinden 293 bin ton olup, dünya işlenmemiş fındık ihracatının %55,5’ini karşılamaktadır. Türkiye’nin toplam fındık ihracatının %42’sini işlenmiş fındık oluşturmaktadır. Türkiye’nin 2022 yılı fındık ihracatı tutarı, toplam ihracatının %0,7’sini, tarım ürünleri ihracatının %5,1’ini ve bitkisel ürün ihracatının %8,1’ini oluşturmaktadır. Türkiye fındık ihraç ettiği ülke sayısını artırmasına rağmen, fındık ihracatında Avrupa Birliği’ne (özellikle Almanya, İtalya ve Fransa’ya) bağımlı durumdadır. Türkiye’nin dünya fındık piyasasındaki yerini koruyup rekabet gücünü artırabilmesi için fındık üretiminde verim ve kaliteyi artırıcı tedbirleri ivedilikle almak zorundadır. Bununla birlikte, fındık ihracatında yüksek katma değerli ve markalı ürün miktarını artırılmalıdır. Fındık ihracatında Avrupa Birliği ülkelerine olan bağımlılık azaltılmalı, yeni pazarlara bulmak için çalışmalar yapılmalıdır.

Kaynakça Gösterimi

Kabaoğlu, Ş. & Bozoğlu, M. (2023). Türkiye’nin Fındık İhracat Yapısı ve Yaşanan Gelişmeler . In: Alpağut, S. (ed.), Ekonomi ve Finans Çalışmaları. Özgür Yayınları. DOI: https://doi.org/10.58830/ozgur.pub138.c721

Lisans

Creative Commons License

Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.

Yayın Tarihi

24 June 2023

DOI

Kategoriler