Elektronik Sivil İtaatsizlik Bağlamında Hacktivizmin Meşruluğu Üzerine
Şu kitabın bölümü: Gezgin, U. B. (ed.) 2023. İletişim Bilimlerinde Son Yaklaşımlar.

Özlem Çetin Öztürk
İstanbul Gelişim Üniversitesi

Özet

Dijital araçların politikayı etkileme ve protestonun araçları olarak kullanılmasıyla birlikte kolektif eylemler için aktivistlerin eylem repertuarı dönüşmeye başlamıştır. Hack de aktivistlerin kullandığı eylem türlerinden biri olarak karşımıza çıkmaktadır. Politik bir motivasyonla hacki aktivist bir taktik olarak kullanmaya dayanan eylem biçimleri hacktivizm olarak nitelendirilmektedir. Ancak hack fiilinin yasal sınırları aşması nedeniyle hacktivzmin meşruluğunun ne olduğu ve hangi bağlamlarda kabul edilebilir bir aktivizm olarak kavranabileceği tartışmalıdır. Hacktivizmin meşruluğu bağlamında yürütülen çalışmaların bir kısmı hacktivizmin sivil itaatsizlik kavramıyla olan ilişkisini ortaya koymaktadır. Sivil itaatsizliğin yasaya politik ve sosyal bir nedenle bilerek uymamaya dayanan bir eylem türü olması; hackin yasadışı alana taşan yanının da dijital sistemlere izin giriş yasağına itaatsizlik şeklinde ele alınabileceğini gündeme getirmektedir. Bu durum, hacktivizmin politik bir motivasyona sahip bir hack eylemi olarak, elektronik sivil itaatsizlik olarak kavramsallaştırmasını beraberinde getirmiştir. Çalışmanın kapsamında hacktivizmin hangi bağlamda elektronik sivil itaatsizlik biçimi olarak kavranıp kavranamayacağı ve elektronik sivili itaatsizlik olarak meşruluğunu sorgulanmaktadır. Bu doğrultuda öncelikle hacktivizmin kavramsal olarak nasıl ele alındığı tarihsel örnekleriyle ele alınmakta ve sonrasında sivil itaatsizliğin nasıl teorize edildiğine meşruiyeti bağlamında tartışılmaktadır. Son olarak ise elektronik sivil itaatsizlik kavramı ve hacktivizmi meşru bir zeminde değerlendirmenin sınırları ortaya konmaktadır. Kavramsal olarak çalışma, meşru bir zeminde sivil itaatsizliğin sanal uzama taşınması olarak hacktivizmin, elektronik sivil itaatsizlik olarak ele alınmasının gerektiği savlamaktadır.

Kaynakça Gösterimi

Çetin Öztürk, Ö. (2023). Elektronik Sivil İtaatsizlik Bağlamında Hacktivizmin Meşruluğu Üzerine. In: Gezgin, U. B. (ed.), İletişim Bilimlerinde Son Yaklaşımlar. Özgür Yayınları. DOI: https://doi.org/10.58830/ozgur.pub135.c742

Lisans

Creative Commons License

Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.

Yayın Tarihi

23 June 2023

DOI

Kategoriler