Finansal Gelişim, Demokrasi ve Beşeri Sermayenin Gelir Dağılımına Etkisi
İndir
Özet
Finansal gelişimin ülkelerin ekonomik büyüme performansları üzerindeki etkilerini inceleyen çok sayıda ampirik çalışma olmasına rağmen, finansal gelişim sonucundaki milli gelir artışının toplumun düşük gelirli kesimlerine yansıması veya gelir dağılımı üzerindeki etkileri genellikle göz ardı edilmektedir. Finansal gelişimin gelir dağılımı üzerindeki etkilerine yönelik olarak ortaya atılan hipotezlerin ise çelişkili argümanlar içerdiği bilinmektedir. Buna karşın son yıllarda ortaya atılan ve “finansal Kuznets hipotezi” (Greenwood-Jovanovic hipotezi) olarak adlandırılan hipoteze göre, finansal gelişimin başlangıç aşamalarında finansal sistemdeki bilgi asimetrisinin yüksek olması ve finansal kaynaklara erişimin yüksek maliyetler içermesi nedeniyle gelir dağılımı adaleti bozulmaktadır. Finansal sistemin olgunlaşması ile birlikte düşük gelirli kesimin finansal kaynaklara erişimi kolaylaşmakta dolayısıyla gelir dağılımı adaleti olumlu yönde etkilenmektedir. Kısacası, bu hipoteze göre finansal gelişim ile gelir eşitsizliği arasında ters U-şeklinde bir ilişki geçerlidir.
Bu çalışma, finansal Kuznets hipotezinin geçerliliğini 1990-2013 gözlem aralığı ve 23 gelişen ülke ekonomisi için incelemeyi amaçlamaktadır. Bu doğrultuda, finansal gelişimin yanı sıra ekonomik büyümenin, demokrasi düzeyinin ve beşeri sermayenin, gelir eşitsizliği üzerindeki etkilerinin de incelenmesi amaçlanmaktadır. Bu amaç doğrultusunda, söz konusu değişkenler arasındaki ilişki incelenirken panel birim kök, panel eşbütünleşme, panel FMOLS uzun dönemli katsayı tahmincisi ve panel nedensellik testlerinden faydalanılmıştır. Çalışmada uygulanan ampirik analizler sonucunda elde edilen bulgular panel bazında değerlendirildiğinde, milli gelirdeki, demokrasi düzeyindeki ve beşeri sermaye birikimindeki artışın gelir eşitsizliğini azalttığı görülmektedir. Ayrıca, finansal gelişim ile gelir eşitsizliği arasında ise U-şeklinde bir ilişkinin geçerli olduğu dolayısıyla finansal Kuznets hipotezinin geçersiz olduğu sonucuna ulaşılmıştır.